Krok po kroku: jak uratować osobę, która się zadławiła – podstawy pierwszej pomocy
Podczas zadławienia należy: stanąć za poszkodowanym, objąć go na wysokości nadbrzusza, pochylić do przodu. Wykonać do 5 szybkich uderzeń w plecy między łopatkami. Jeśli nie pomaga – zrobić do 5 uciśnięć nadbrzusza (rękoma ułożonymi w pięść). Sekwencję powtarzać do skutku. U niemowląt: ułożyć na przedramieniu głową w dół.
Zadławienie to bardzo niebezpieczna sytuacja, która może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych, a nawet śmierci. Każdego roku tysiące osób trafiają na oddziały ratunkowe z powodu niedrożności dróg oddechowych. Ważne jest szybkie rozpoznanie objawów i natychmiastowe działanie. Osoba, która się zadławiła, zazwyczaj chwyta się za szyję, ma problem z mówieniem i oddychaniem, a jej twarz może przybierać sinawy odcień.
Przy pierwszych oznakach zadławienia należy zachować zimną krew i działać zgodnie z procedurą. Najważniejsze jest ustalenie, czy mamy do czynienia z częściową czy całkowitą obturacją dróg oddechowych. Jeśli poszkodowany może mówić i kaszleć, oznacza to niedrożność częściową – w takiej sytuacji należy zachęcać go do kaszlu.
Skuteczne techniki ratunkowe przy zadławieniu i niedrożności dróg oddechowych
Ważne rady dotyczące udzielania pierwszej pomocy przy zadławieniu
Dla całkowitej niedrożności dróg oddechowych należy niezwłocznie zastosować manewr Heimlicha. „To technika ratunkowa polegająca na wywarciu silnego nacisku na przeponę poszkodowanego”. Tutaj kolejne kroki, które należy wykonać:
- Stań za poszkodowanym i obejmij go na wysokości nadbrzusza
- Wykonaj szybkie uciśnięcie nadbrzusza do góry i do tyłu (ruch przypominający literę J)
- Powtarzaj manewr do momentu usunięcia ciała obcego lub utraty przytomności przez poszkodowanego
Zasadnicze jest odpowiednie postępowanie w przypadku zadławienia u niemowląt i małych dzieci – tutaj technika różni się od standardowego manewru Heimlicha. Niemowlę układamy na przedramieniu główką w dół (pod kątem około 45 stopni) i wykonujemy 5 energicznych uderzeń między łopatkami. Jeśli to nie pomoże, odwracamy dziecko na plecy i wykonujemy 5 uciśnięć klatki piersiowej – podobnie jak przy resuscytacji, ale wolniej i mocniej.
Można pamiętać, że w sytuacji, gdy standardowe metody nie przynoszą efektu (w tym manewr odwróconego Heimlicha) lub poszkodowany straci przytomność, należy natychmiast wezwać pogotowie ratunkowe i rozpocząć standardową resuscytację krążeniowo-oddechową. Statystyki pokazują, że szybka i prawidłowa reakcja świadków zdarzenia mocno zwiększa szanse na przeżycie osoby zadławionej – nawet o 40% w porównaniu z przypadkami, gdy pomoc udzielana jest dopiero po przyjeździe służb medycznych.
Dla bezpieczeństwa warto regularnie uczestniczyć w kursach pierwszej pomocy (organizowanych przez certyfikowane ośrodki szkoleniowe). Podczas takich szkoleń można przećwiczyć wszystkie manewry ratunkowe na specjalnych manekinach, co mocno zwiększa pewność działania w sytuacji rzeczywistego zagrożenia. Co zrobić, jeśli pomimo naszych starań poszkodowany straci przytomność? Natychmiast należy rozpocząć procedurę resuscytacyjną i czekać na przyjazd zespołu ratownictwa medycznego.
Pierwsza pomoc przy zadławieniu – jak właściwie pomóc osobie, która się krztusi
Dla zadławienia podstawowe jest szybkie rozpoznanie problemu i natychmiastowe działanie. Osobę przytomną należy zachęcić do kaszlu, ponieważ jest to naturalny mechanizm obronny organizmu. Jeśli kaszel jest nieefektywny, należy wykonać do 5 uderzeń w okolicę międzyłopatkową. Gdy te działania nie przyniosą rezultatu, przechodzimy do wykonania rękoczynu Heimlicha, który polega na objęciu poszkodowanego od tyłu i wykonaniu do 5 uciśnięć nadbrzusza.
U niemowląt postępowanie jest inne – układamy je głową w dół na przedramieniu i wykonujemy do 5 uderzeń w okolicę międzyłopatkową. Dla braku efektu, odwracamy dziecko na plecy i wykonujemy 5 uciśnięć w okolicy mostka. Jeśli poszkodowany straci przytomność, należy natychmiast wezwać pogotowie i rozpocząć resuscytację krążeniowo-oddechową. Bardzo ważne jest, aby nie podawać nic do picia ani nie próbować na siłę usuwać ciała obcego palcami, gdyż może to pogorszyć sytuację.
Gdy zadławiony traci świadomość – Twoje najważniejsze kroki
W kwestii utraty przytomności osoby zadławionej należy natychmiast ułożyć ją na lewym boku, z głową odchyloną do tyłu i lekko skierowaną w dół, co ułatwia odpływ ewentualnych wydzielin. Górną nogę należy ugiąć w kolanie i wysunąć do przodu, tworząc stabilną podporę, jednak dolna noga powinna pozostać wyprostowana. Górna ręka powinna być umieszczona pod policzkiem poszkodowanego, co a jeszcze stabilizuje głowę w odpowiedniej pozycji.
Ważne jest, aby regularnie kontrolować drożność dróg oddechowych i oddech poszkodowanego. Jeśli osoba wymiotuje, należy zadbać o to, by treść żołądkowa mogła swobodnie wypływać z ust. Co 30 minut poleca się zmianę strony ułożenia pacjenta, aby zapobiec powstaniu odleżyn i zastojów krwi w kończynach.
Pozycja ta chroni przed zachłyśnięciem i zapadnięciem języka, a także umożliwia szybką reakcję w razie pogorszenia stanu poszkodowanego. Pamiętajmy o wezwaniu pomocy medycznej i pozostaniu przy osobie nieprzytomnej do czasu przyjazdu ratowników, stale monitorując jej podstawowe funkcje życiowe.
